در حال حاضر امکان انجام درمان های ارتودنسی پیشرفته ای برای کودکان ۷ تا ۱۱ ساله وجود دارد که می توانند با مراجعه به کلینیک ارتودنسی نتایج سودمندی بالاخص در موارد ناهنجاری های فکی به همراه داشته باشند. درمان ارتودنسی کودکان نسبت به ارتودنسی در سنین بالا که فکین و صورت کاملا” تکامل یافته اند می تواند سبب بهبود و یا دست کم جلوگیری از بدتر شدن آن گردد. بدین ترتیب درمان زودهنگام مشکلات فکی ضمن حذف یا تسهیل درمان اضافه در آینده سبب صرفه جویی در هزینه خواهد شد.تقبل هزینه سیم کشی دندان کودکان ارزش سرمایهگذاری دارد، چرا که مشاهده لبخندی زیبا با دندانهای صاف و مرتب بر روی لبان فرزند دلبندتان و مهمتر از آن ارتقاء سلامت مادامالعمر دندانهای این فرشته کوچک به اندازه یک دنیا ارزش دارد.
از آنجا که دندانهای اطفال در این سنین هنوز به طور کامل نروییده اند، می توان روند تکامل دندان ها را از جلو به عقب و از سمتی به سمت دیگر ارزیابی نمود و هرگونه مشکلی را در امر رویش دندانها در مراحل اولیه تشخیص داد. درمان های ارتودنسی منجر به تاثیر در زیبایی طرح لبخند خواهند شد.
چرا کودکان به ارتودنسی نیاز دارند؟
به علل مختلف مانندِ کجی، هم پوشانی دندانها، ازدحام دندانها یا «مال اکولوژن» (اختلاف در اندازه فک بالا و پایین که سبب بد بسته شدن دهان میشود)، کودکان ممکن است به ارتودنسی نیاز پیدا کنند. وقتی فک بالایی از پایینی بزرگتر است، «اُوِر بایت» نامیده میشود و در حالت عکس «آندِر بایت» است.
گاهی مشکلات فک و دندان پیامدِ پوسیدگی دندان را در پی دارد و کودک دندان خود را زود از دست میدهد. گاهی این مشکلات به سببِ تصادفات و عادتهای بد مانندِ مکیدن شست ایجاد شدهاند؛ اما در اکثر موارد ارثی هستند. پس اگر فردی در خانواده شما به ارتودنسی نیاز داشت به احتمال زیاد فرزندان شما نیز به این درمان نیاز پیدا خواهند کرد.
دندانپزشکِ کودک شما اولین کسی است که مشکل فرزندتان را طی ویزیت هایِ منظم درک میکند و به شما پیشنهاد میکند تا به یک ارتودنتیست یا یک کلینیک تخصصی دندانپزشکی اطفال مراجعه کنید تا او نوعِ وسیله لازم برای اصلاح دندان هایِ کودکتان را تشخیص دهد.
هیچ سن مشخصی برای اولین مراجعه به ارتودنتیست توصیه نشده است. بعضی کودکان در 6 سالگی، بعضی در 10 سالگی و بعضی در نوجوانی مراجعه میکنند. حتی بزرگسالان نیز نیاز به مراجعه دارند. بیشتر ارتودنتیستها سن مراجعه را زمان رشد اولین دندان دائمی و حدود 7 سالگی میدانند. در این سن مشکلات ظاهری دندان، مثل بینظمی آنها، ظاهر میشود.
شروع این روند در سنین پایینتر به معنای نیاز سریع به ارتودنسی کودکان نیست، بلکه به ارتودنتیست شانس تشخیص دقیق مشکل و تعیینِ بهترین زمان برای شروع درمان را میدهد.
درمان های ارتودنسی در کودکان
اگر دندان های کودکتان نامرتب است یا موقعیت فکهایش مناسب نیست، اکنون زمان آن است که او را به متخصص ارتودنسی کودکان نشان دهید.
ارتودنتیست در درمان های ارتودنسی و استفاده از ابزارهای مخصوص آن از قبیل بند، براکت، سیم، هدگیر، کش (الاستیک) و نگهدارنده (ریتینر) تخصص دارد.
انواع براکت و ابزارهای ارتودنسی
امروزه ابزارهای ارتودنسی متعددی وجود دارند اما هنوز براکت اصلی ترین ابزار برای صاف و مرتب کردن دندان ها و اصلاح بایت در کودکان است. براکتهای امروزی اشکال مختلفی دارند. براکتها ممکن است به سطح جلویی دندان چسبانده شوند و یا این که به پشت سطح دندانها (براکت زبانی یا لینگوال) متصل شوند تا در معرض دید نباشند.
امروزه براکتها از مواد مختلفی مانند استیل ضد زنگ، سرامیک، پلاستیک و ترکیبی از مواد ساخته میشوند بنابراین ممکن است براکت رنگی مشابه رنگ دندان داشته باشد.
سیم از موادی مانند تیتانیوم، نیکل یا تیتانیوم و مس ساخته میشود. این مواد دوام خوبی دارند و کمتر از سیمهای استیل، نیاز به تنظیم مجدد دارند.
براکت نامرئی یا الاینر های شفاف نیز در برخی موارد کار براکتهای مرسوم را انجام میدهند بدون این که در دهان زیاد به چشم بیایند و دیده شوند.
ابزارهای دیگر ارتودنسی عبارتند از:
ابزار انکوریج موقتی یا TAD: این ابزار در واقع مینی اسکرو یا پیچهای کوچکی هستند که از 6 تا 12 میلی متر طول و 1.2 تا 2 میلی متر قطر دارند. در شرایطی که لازم باشد، از آنها برای اتصال موقتی به استخوان استفاده میشود تا به عنوان نقطه ثابت یا لنگرگاه عمل کرده و از آنجا نیرو برای حرکت دادن دندانها اعمال شود. مینی اسکرو امکان کنترل بهتر دندان را فراهم می آورد. استفاده از مینی اسکرو در درمان ارتودنسی رو به افزایش است.
الاستیک (کش): بند پلاستیکی یا کش که به آن الاستیک نیز گفته میشود، در شرایطی مورد استفاده قرار میگیرد که نیروی بیشتری و در جهت متفاوتی باید برای حرکت دادن فک و دندانها به موقعیت مورد نظر اعمال شود. میتوانید رنگ الاستیک را خودتان انتخاب کنید. بسیاری از کودکان از رنگهای شاد بیشتر خوششان می آید.
هدگیر: برخی افراد در درمان ارتودنسی ممکن است از هدگیر استفاده کنند. هدگیر به براکت متصل شده و تسمه آن در پشت سر قرار میگیرد. بیمار میتواند هدگیر را خارج کند. هدگیر نیز برای وارد آوردن نیروی بیشتر برای حرکت دادن فک و دندانها استفاده میشود. در صورتی که استفاده از هدگیر لازم باشد، معمولا تنها کافیست شبها در هنگام خواب استفاده شود.
نگهدارنده یا ریتینر: از نگهدارنده برای حفظ موقعیت جدید دندانها پس از خارج کردن براکت کمک گرفته میشود. مدتی طول میکشد تا دندانها بتوانند موقعیت جدید خود را حفظ کنند. با استفاده از نگهدارنده میتوانید مانع بازگشت دندانها به موقعیت پیشین خود شوید. برخی از نگهدارنده ها ممکن است متحرک و قابل در آوردن باشند و برخی ثابتند و به پشت دندانها چسبانده میشوند. برخی از نگهدارنده ها از پلاستیک شفاف و سیم فلزی ساخته شده و برخی دیگر پلاستیکی هستند
اولین مراجعه به ارتودنتیست
در اولین مراجعه به کلینیک دندانپزشکی کودکان ، ارتودنتیست دندانها، دهان و فک کودک را معاینه میکند. از کودک میخواهد تا دندانهایش را روی هم فشار دهد. راجع به وجود مشکل در جویدن و بلع از او سؤال میکند و از وی میپرسد که آیا تا به حال پرشی در فکش احساس کرده است یا نه.
ممکن است ارتودنتیست درخواستِ یک رادیوگرافی از کلِ دهان و دندانها را بدهد تا از موقعیت دندانها و اینکه آیا دندانهای دائمی کامل درآمدهاند یا نه، مطلع شود. ممکن است دندانپزشک با فشار دادن مادهای خمیری به بالا و پایین دندانها، قالبی از الگویِ قرار گیریِ آنها تهیه کند. وقتی قالب خارج شده و خشک و سفت شد، نمونهای از دندانهای کودک شما به دست میآید که به تصمیم گیری ارتودنتیست در موردِ موارد درمانی مناسبتر کمک میکند.
مزایای درمان ارتودنسی اطفال
• افزایش اعتماد به نفس با بهبود زیبایی صورت
• تامین فضا برای دندانهای در حال رویش یا نامنظم
• ایجاد تناسب صورتی از طریق هدایت رشدی فک
• کاهش ریسک شکستن دندانهای بیرون زده جلویی
• حفظ فضای دندانهای دائمی نروییده
• کاهش احتمال کشیدن دندان
• کاهش احتمال نیاز به جراحی فک
• ارتقاء سلامت لثه و نسوج نگهدارنده دندان ها
• کاهش طول درمان با دستگاههای ثابت
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)