پولیپ بینی شرایطی است که افراد زیادی به آن دچار می شوند و تقریباً 4 تا 5 درصد جمعیت را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در صورتی که فرد دچار مشکل پولیپ بینی شود، پس از مشاوره با یک پزشک می تواند با روش های درمانی مختلف غیر جراحی و نیز در برخی موارد خاص با استفاده از عمل پولیپ بینی، به درمان پولیپ بینی پرداخت و مشکل را بر طرف کرد. در ادامه شما می توانید مطالب بیشتر در ارتباط با علت پولیپ بینی را مطالعه نمایید و از اقدامات لازم برای کاهش احتمال بازگشت مجدد پولیپ بینی مطلع شوید.

عمل جراحی پولیپ بینی می تواند مشکل شما را برطرف کرده و لذت زندگی را به شما باز گرداند.

پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی یک زائده خوش خیم و کوچک اشک مانند در محل حفره سینوس یا مسیر هوای بینی است. در بعضی افراد پولیپ به شکل انگورهای پوست کنده کوچک مشاهده می شود. پولیپ در نتیجه مسائل متعدد و مختلف ایجاد می شود. برخی موارد تاثیرگذار بر ایجاد این مشکل عبارتند از: ورم طولانی مدت بافت بینی، سینوزیت مزمن، آلرژی، تنگی نفس یا آسم، و نیز در نتیجه عوارض جانبی مصرف بعضی داروهای خاص.حساسیت به قارچ‌ها،فیبروز کیستی نیز از دیگر علل ابتلا به پولیپ بینی است.

پولیپ های بینی از نظر اندازه با یکدیگر متفاوت هستند. توده های کوچک در این حالت معمولاً به علت نداشتن علائم خاص قابل توجه نیستند. اما پولیپ های بزرگتر، با توجه به اینکه می توانند باعث مسدود شدن مسیر هوای بینی و تاثیرگذاری بر توانایی تنفسی و نیز مستعد کردن فرد برای ابتلا به سینوزیت شدید یا مزمن شوند، می توانند ناراحتی زیادی را برای بیمار ایجاد نمایند.یکی از روش های درمان سینوزیت هم انجام عمل جراحی سینوزیت می‌باشد.

علائم و نشانه ها

پولیپ بینی اغلب پس از عفونت سینوس که برای یک دوره زمانی 12 هفته ای یا بیشتر ادامه داشته ایجاد می شود، هر چند همیشه علائم پولیپ بینی عفونت سینوس نیست. گاهی اوقات این مشکل جنبه ژنتیک دارد. افراد در سنین مختلف با ریسک ابتلا به پولیپ بینی مواجه هستند، هر چند نتایج تحقیقات انجام شده نشان می دهد این مشکل بیشتر در سنین جوانی و میان سالی برای فرد ایجاد می شود.
در ارتباط با رشد پولیپ یک ناحیه مشخص وجود ندارد، اما در اکثر موارد پولیپ نزدیک ك‍م‍پ‍ل‍ك‍س‌ اس‍ت‍ئ‍وم‍ه‌ آت‍ال‌ ایجاد می شود (محلی که در جلوی آن، سینوس اتموئید و آرواره ای در حفره بینی باز می شوند). در صورتی که این ناحیه از بدن مسدود شود، حفره های سینوس بطور خودکار در معرض ایجاد عفونت قرار خواهند گرفت.

پولیپ بینی در اکثر مواقع نزدیک استخوان غربالی و سینوس اتموئید و آرواره ای تشکیل می شود.

در صورتی که پولیپ بینی از نظر اندازه کوچک باشد، ممکن است هیچ علائمی در این رابطه در فرد مشاهده نشود، زیرا در این حالت بافت پولیپ نرم است و باعث ناراحتی بیمار نمی شود. ایجاد علائم در بیمار زمانی مشاهده می شود که پولیپ رشد کرده یا تکثیر گردد. به این ترتیب احتمالاً در مسیر هوای بینی انسداد بینی ایجاد می شود و به این ترتیب فرد متوجه تشکیل پولیپ می گردد.

در صورت مشاهده علائم زیر شما می توانید از ایجاد پولیپ بینی مطلع شده و در صورت نیاز به دنبال روش های درمانی مناسب از جمله جراحی پولیپ بینی برای این مشکل باشید:

• آبریزش بینی
• ایجاد اشکال در حس بویایی یا چشایی
• درد در ناحیه سینوس و یا صورت
• سر درد سینوسی (فشار یا درد در ناحیه پیشانی و صورت)
• ایجاد درد در فک بالا
• خرناس کشیدن

در صورتی که متوجه شدید هر یک از علائم بالا برای مدت یک هفته یا بیشتر دوام و ماندگاری دارند، ممکن است زمان آن باشد که با پزشک در این رابطه ملاقات شود. توجه کنید که پولیپ بینی در موارد نادر می تواند خطرناک بوده یا زندگی فرد را تهدید نماید. در صورتی که شما با علائم شدید در این رابطه مواجه شدید، می بایست بلافاصله به دنبال استفاده از خدمات درمانی برای رفع مشکل خود باشید.

علائم زیر می توانند نشان دهنده ایجاد مشکلات جدی تر برای بیمار در این رابطه باشند:

• ناتوانی شدید در وضعیت تنفس عادی بینی
• مشاهده افزایش سریع در شدت علائم
• مشکلات بینایی (دو بینی، ایجاد لکه های تیره در بینایی، و ایجاد مشکل در حرکت چشم ها)
• ورم زیاد یا پف در ناحیه اطراف چشم ها
• سر درد میگرنی به همراه تب و ناتوانی در خم کردن سر به پایین

 تشخیص علائم

پزشک می تواند بر اساس علائم بیمار، معاینات فیزیکی، و بررسی وضعیت بینی، ایجاد پولیپ را تشخیص دهد. سایر آزمایش هایی که در این رابطه می تواند به تشخیص پزشک کمک نماید به شرح زیر هستند:

• آندوسکوپی بینی: در این حالت یک لوله نازک و انعطاف پذیر مجهز به لنز نوری بزرگ کننده یا دوربین بسیار کوچک به بینی وارد شده و به این ترتیب می توان وضعیت حفره های بینی را از نزدیک مشاهده و بررسی کرد.

• آزمایش های تصویر برداری: سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی (MRI) می تواند به تشخیص اندازه و موقعیت قرار گرفتن پولیپ در نواحی عمیق سینوس ها کمک کرده و وضعیت التهاب ایجاد شده در این رابطه را مشخص نماید.

• آزمایش آلرژی: پزشک ممکن است به بیمار توصیه کند از آزمایش های آلرژی برای تشخیص وجود التهاب مزمن در بدن استفاده شود.

• آزمایش فیبروز سیستیک: اگر یک کودک به مشکل پولیپ بینی دچار شود، پزشک ممکن است برای وی از آزمایش فیبروز سیستیک استفاده نماید.

راه ها و روش های درمان

پزشک احتمالاً از برنامه های درمانی کوتاه مدت و بلند مدت به منظور تشخیص ایجاد پولیپ بینی و کاهش التهاب بافت آن استفاده می کند. گاهی اوقات لازم است از عمل جراحی پولیپ بینی برای خارج کردن کامل پولیپ و درمان پولیپ بینی استفاده شود.

درمان بدون جراحی

 مصرف داروهای کورتیکو استروئید بینی

پزشک ممکن است از داروهای مختلف که باعث جمع شدن پلیپ بینی یا از بین رفتن آن می شود، برای درمان پلیپ استفاده نماید. یکی از روش های درمانی رایج در این حالت مصرف داروی کورتیکو استروئید بینی است. این دارو به شکل اسپری وجود دارد و می تواند ورم ایجاد شده در حفره های بینی را کاهش دهد. رایج ترین نوع داروهای کورتیکو استروئید بینی شامل فلوتیکازون (با نام تجاری فلوناز)، مومتازون (با نام تجاری نازونکس)، بودزوناید، فلونیزولید، و تريامسينولون هستند.

داروهای کورتیکو استروئید بینی می توانند باعث جمع شدن پولیپ ها یا از بین رفتن کامل آنها شوند.
اگر پزشک مصرف داروهای کورتیکو استروئید بینی را به شما توصیه کند و با مصرف این داروها بهبودی در علائم بیماری مشاهده نشود، ممکن است برای شما از داروهای کورتیکو استروئید خوراکی استفاده گردد. مصرف این داروها اغلب با عوارض جانبی خطرناک همراه است و به همین خاطر پزشک احتمالاً مصرف این داروها را برای یک دوره زمانی کوتاه توصیه می کند. در صورتی که پس از مصرف داروهای کورتیکو استروئید خوراکی بهبودی در علائم مشکل ایجاد نشود، پزشک احتمالاً از نمونه برداری یا برداشتن پولیپ بینی با عمل جراحی استفاده خواهد کرد.

سایر داروها

علاوه بر داروهای کورتیکو استروئید، پزشک ممکن است از داروهای دیگر برای مبارزه با التهاب مزمن حفره سینوس بیمار استفاده کند. برای مثال، پزشک ممکن است از آنتی بیوتیک یا داروی آنتی هیستامین به این منظور بهره گیرد.

 عمل جراحی

عمل جراحی به عنوان آخرین روش درمانی برای رفع پولیپ بینی در شرایطی مورد توجه قرار می گیرد که سایر روش های درمانی نتوانند مشکل را بر طرف نمایند. جزئیات خاص درباره نحوه انجام عمل جراحی بستگی به اندازه، موقعیت و تعداد پولیپ های بینی دارد. امروزه از دو روش اصلی برای جراحی پولیپ بینی استفاده می شود:

• عمل جراحی آندوسکوپی سینوس: این عمل جراحی به پزشک امکان می دهد بافت بیمار تشکیل دهنده پولیپ را درمان کرده و بافت سینوسی متصل به التهاب ایجاد شده را ترمیم نماید. برای این کار جراح آندوسکوپ را به سوراخ بینی وارد می کند تا به این ترتیب به حفره های بینی دسترسی پیدا کرده و بتواند از ابزارهای جراحی کوچک برای بریدن پولیپ استفاده نماید. علاوه بر این پزشک ممکن است یک حفره بزرگتر بین سینوس ها و مسیر هوای بینی ایجاد کند تا قابلیت تنفسی بهتری را برای بیمار ایجاد نماید. این عمل جراحی معمولاً به صورت سر پایی بر روی بیمار انجام می شود.

• عمل جراحی قدیمی سینوس: این عمل جراحی عمدتاً برای جراحی تومورهای سرطانی و نیز عفونت های شدید انجام می شود. این روش درمانی دارای سابقه استفاده طولانی است. در این حالت در پوست بیمار شکاف هایی به منظور دسترسی مستقیم به ناحیه داخل بینی ایجاد می شود. این روش درمانی به ندرت برای موارد پولیپ بینی خوش خیم مورد استفاده قرار می گیرد.

مراقبت های پس از عمل جراحی پولیپ بینی

پس از عمل جراحی پولیپ بینی ، لازم است بیمار به مقدار کافی استراحت کند. در صورتی که بیمار در این شرایط با درد یا ناراحتی مواجه شود، می توان از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک یا داروهایی مثل استامینوفن (تیلنول) برای کنترل ناراحتی بیمار استفاده کرد. همه انواع دیگر داروهای مسکن بطور بالقوه می توانند باعث کاهش امکان توقف خون ریزی بیمار شوند و به همین خاطر می بایست در مصرف آنها دقت کافی انجام شود. برای دو هفته اول پس از جراحی لازم است از خارج کردن هوا با فشار از بینی به منظور پیش گیری از خون ریزی اجتناب شود. پس از گذشت چهارده روز، بیمار می تواند به تدریج عملکرد عادی بینی خود را به دست آورد.

علاوه بر این، مطمئن شوید که برای چهار هفته اول پس از عمل جراحی، نباید بیمار سیگار کشیده یا هوای آلوده تنفس نماید، زیرا این شرایط می تواند باعث ایجاد اختلال در فرآیند بهبود و ریکاوری شود. با وجودی که بیمار می تواند با گذشت یک هفته از عمل جراحی رانندگی نماید، می بایست در این زمان از انجام فعالیت های شدید همچون ورزش های رزمی یا انجام تمرین های حرکتی تا زمانی که پزشک اجازه این کار را صادر کند، خودداری شود. در طول چند روز اول پس از جراحی به منظور کاهش احتمال عفونت و سرما خوردگی، بیمار می بایست استراحت کرده و کمتر از خانه خارج شود. در این دوره نباید به مدت طولانی به جلو خم شده یا به پایین نگاه کنید (حتی برای کار کردن با کامپیوتر)، به خاطر اینکه انجام این کار می تواند فشار وارد شده به بینی را افزایش دهد.