بینی اولین بخش از سیستم تنفسی بدن انسان است که هوا در آن گرم شده، ویروس ها و باکتری های هوا در مسیر آن از هوا جدا شده و به این ترتیب از مابقی سیستم تنفسی بدن حفاظت می شود. به هر حال، گاهی اوقات بینی دچار خشکی شده و این علائم می تواند برای فرد ناراحت کننده باشد. معمولاً این علائم نشانه ای از مشکلات تهدید کننده زندگی نیست، اما با تشدید مشکل به تدریج در فعالیت بینی اختلال ایجاد شود. بنابراین مهم است که درک مناسب از علت خشکی بینی و درمان های قابل استفاده برای این مشکل وجود داشته باشد.

دلایل رایج خشکی بینی

 

 

هنگامی که به بینی خود فکر می کنیم، تنها به مشکل آبریزش بینی در هنگام ابتلا به سرما خوردگی را در نظر می گیریم. اما مهم است که بدانید خشکی بینی در نتیجه بسیاری شرایط مختلف به شرح زیر ممکن است ایجاد شود:

• فاکتورهای محیطی: در ابتدا، معمولاً شرایط محیطی می تواند باعث خشکی بینی شود. اگر شما در یک ناحیه خشک و گرم زندگی می کنید، ممکن است با علائم خشکی بینی با تبخیر و از بین رفتن رطوبت بینی خود مواجه شوید.

• ورم غشای مخاطی بینی: این مشکل در حقیقت عفونت بینی است که می تواند باعث ریزش آب بینی به دلیل تولید بیش از حد مایع مخاطی یا در برخی موارد با احتمال کمتر، در نتیجه خشکی بینی ایجاد شود.

• استفاده از اسپری های بینی: بسیاری از اسپری های بینی می توانند باعث خشکی مزمن بینی شوند. این مسئله بطور خاص زمانی ایجاد می شود که از این اسپری ها برای بیش از چند روز استفاده شود. در اکثر موارد، مواد این اسپری ها بازگشت داشته و فرد مجبور می شود از آنها برای دوره های طولانی تر استفاده نماید. در صورتی که نیاز به استفاده از اسپری بینی برای بیش از 3 یا 4 روز داشتید، با پزشک معالج خود درباره سایر روش های درمانی قابل استفاده صحبت نمایید.

• عوارض جانبی مصرف دارو: مصرف داروهای ضد گرفتگی و ضد حساسیت و شربت های خوراکی استفاده شده برای قطع آبریزش بینی می توانند باعث خشکی بینی شوند. به همین خاطر هنگام استفاده از این داروها آگاه باشید که مصرف آنها معمولاً می تواند خشکی بینی را به همراه داشته باشد.

• سندرم شوگرن: سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است که در موارد نادر افراد به آن مبتلا می شوند و می تواند باعث خشک شدن تمام غشای مخاطی بدن شود. در نتیجه خشکی ایجاد شده در این حالت، فرد بیمار با مشکل در ارتباط با بینی، چشم ها، و سایر اعضای بدن که معمولاً مرطوب هستند، مواجه می شود.

• تغییرات هورمونی: با بالا رفتن سن زنان، هورمون های عادی آنها به خاطر یائسگی تغییر کرده و باعث خشکی تمام غشای مخاطی بدن شامل بینی، چشم ها، دهان، و واژن می شود.

• فشار خون: اگر شما با یک دوره درمان خونریزی بینی به همراه خشکی آن مواجه شدید، از مناسب بودن سطح فشار خون خود مطمئن گردید. هر چند خشکی بینی می تواند در نتیجه خون ریزی گاه و بی گاه بینی ایجاد شود، اما فشار خون نیز می تواند یکی از دلایل خون دماغ شدن باشد.

علائم و نشانه‌های خشکی غشای مخاطی بینی شامل چه مواردی است؟

 علائم و نشانه‌های خشکی غشای مخاط بینی شامل موارد زیر می‌باشد:

•  احساس خشکی و نازک شدن پوست داخلی بینی
•  ایجاد زخم و پوسته درون بینی
•  احساس درد در بینی
•  خونریزی خفیف بینی

 در صورتی که غشای مخاطی بینی خشک باشد چه اتفاقی رخ خواهد داد؟

 خشکی شدید بینی یک مسئله عادی نیست. غشای مخاطی بینی باید به طور مداوم مرطوب باشد تا بتواند از خود در برابر انواع عفونت محافظت کند. گاهی اوقات پوسته‌هایی که درون بینی تشکیل می‌شود شما را وسوسه می‌کند که آنها را بکنید که این کار باعث می‌‌شود باکتری‌ها بتوانند از طریق انگشت شما به درون بینی راه پیدا کنند. از آنجایی که غشای مخاطی بینی بسیار خشک است نمی‌‌تواند به خوبی از خود در برابر میکروب‌ها و سایر انواع میکروارگانیسم‌ها محافظت کند که در این حالت ریسک ابتلا به سرماخوردگی افزایش خواهد یافت. خشکی بینی علاوه بر آنکه روند جلوگیری از ورود میکروب‌ها به درون بینی را مختل می‌کند، یک احساس بسیار ناخوشایند و نامطلوب را برای بیمار به وجود خواهد آورد.

 خشکی غشای مخاطی بینی باعث خونریزی از بینی می‌شود

 هنگامی‌که غشای مخاطی بینی بسیار خشک باشد به راحتی ترک می‌خورد. به عنوان مثال کندن پوسته‌های تشکیل شده درون بینی باعث ترک خوردن غشای مخاطی و خونریزی از بینی می‌شود. در صورتی که در هوای خشک دچار خونریزی بینی شوید به احتمال زیاد غشای مخاطی بینی شما خشک شده است. اگر دچار خونریزی بینی شده‌اید می‌توانید از نکات زیر برای قطع شدن خونریزی استفاده کنید:

•  به آرامی فین کنید و بینی خود را تمیز نمایید.
•  بینی خود را دقیقاً از زیر استخوان آن فشار دهید.
•  کمی سر خود را بالا بگیرید و شبیه حالتی که مطالعه می‌‌کنید قرار دهید.
•  حدود ۱۰ دقیقه در این حالت بمانید.
•  پس از انجام این مراحل باید خونریزی بینی شما قطع شده باشد. در صورتی که خونریزی بینی همچنان ادامه داشته باشد همه این مراحل را حدود ۱۰ دقیقه دیگر تکرار کنید.
•  در صورتی که خونریزی بینی شما متوقف نشده باشد باید به پزشک عمومی مراجعه کرده و از او کمک بخواهید.

 

خشکی بینی پس از جراحی بینی

سندرم خشکی بینی (ENS) یک بیماری است که معمولاً پس از جراحی برداشتن یا کاهش توربینت، یا عمل جراحی اصلاح تیغه بینی ایجاد می شود. توربینت بینی در واقع مخاط بینی و رطوبت مورد نیاز برای آن را ایجاد کرده و به این ترتیب گرم و مرطوب بودن هوای تنفس شده را ممکن می کند. در حقیقت توربینت می تواند جریان هوا از بینی را تنظیم نماید. این عضو نقش فیلتر، مرطوب کننده و گرم کننده را در بینی بر عهده دارد. بنابراین توربیت نقش با اهمیتی در فرآیند عادی تنفس، عملکرد ریه، و حفاظت از گلو و حلق در برابر خشکی و ورود هوای تصفیه نشده را به عهده دارد. در صورتی که سطح این عضو بیش از اندازه کاهش پیدا کند، دیگر به مقدار کافی بافت مخاطی در بینی برای مرطوب نگه داشتن آن باقی نمی ماند و در نتیجه این شرایط بینی دچار خشکی می شود.

توربینت بینی همچنین مجهز به حس گرهای فشار کوچک است که به مغز سیگنال های لازم را در ارتباط با عبور هوای کافی از بینی ارسال می کند. در صورتی که این عضو کوچک شده یا کاملاً از بین برود، مغز اطلاعات کافی درباره وضعیت جریان هوا از بینی دریافت نخواهد کرد. این شرایط می تواند باعث ایجاد احساس عدم تامین هوای کافی در شرایطی شود که حتی مسیر بینی بطور کامل باز است.

افراد بیمار احساس خشکی بینی را با کم آوردن نفس توصیف می کند و این شرایط حتی در زمانی که بینی کاملاً تمیز و باز است نیز ایجاد می شود. در این حالت بیمار ممکن است عبور هوای بسیار زیاد از بینی با مقاومت بسیار کم بینی در برابر آن را احساس کند. این شرایط و علائم بیماری اغلب در هنگامی که مخاط بینی به خاطر ابتلا به سرما خوردگی دچار ورم می شود، افزایش می یابد. بعضی از علائم عادی خشکی بینی به شرح زیر هستند:

• احساس عدم عبور هوای کافی از بینی حتی در زمانی که بینی کاملاً باز است
• احساس مزمن خشکی در بینی و یا گلو
• احساس سرما خوردگی
• سر درد
• خون ریزی بینی
• پوسته شدن بافت داخل بینی

راه ها و روش های درمان

 

درمان بدون جراحی

برای درمان خشکی بینی، هنوز یک روش درمانی کامل وجود ندارد و این مشکل فقط توسط بعضی پزشکان متخصص در این حوزه تشخیص و با استفاده از روش های خاص درمان می شود. در این حالت، برای درمان خشکی بینی از روش های جراحی و غیر جراحی می توان استفاده کرد. روش های غیر جراحی بر حفظ و مراقبت از مخاط باقیمانده بینی تمرکز دارند. به این ترتیب رطوبت بینی تا حد ممکن حفظ شده و از التهاب یا عفونت آن جلوگیری می شود. از طرف دیگر، هدف عمل جراحی بینی نیز کاهش دائمی علائم ناشی از سندرم خشکی بینی است.

معیارهای مختلف غیر جراحی قابل استفاده برای حداکثر کردن اثربخشی روش های درمانی مورد استفاده برای سندرم خشکی بینی به شرح زیر هستند:

• شستشوی روزانه بینی با آب و استنشاق نمک دریا
• استفاده از اسپری آب نمک بینی
• نوشیدن مقدار زیاد آب و اجتناب از مصرف کافئین
• مصرف داروهای خلط آور (مثل بخور اکالیپتوس)
• استفاده از بخار ساز به خصوص در اطاق خواب و محل کار
• استفاده از ماسک خواب مرطوب کننده
• اجتناب از قرار گرفتن در شرایط محیطی که باعث خشک شدن مخاط بینی می شود
• گذراندن زمان کافی در مناطقی که تاثیرات مثبت بر مخاط بینی دارد (برای مثال آب و هوای ساحلی)
• استفاده روزانه از قطره های گیاهی بینی
• مصرف رژیم غذایی مناسب
• انتخاب سبک زندگی سالم و فعال

عمل جراحی

 

هدف از عمل جراحی در این حالت باز گرداندن جریان عادی هوا به بینی و بهبود مشکلات ایجاد شده در این رابطه می باشد. به این ترتیب توربینت بینی با استفاده از پروتز تجدید ساختار می شود. انجام این کار با استفاده از تکنولوژی مدرن پروتز امکان پذیر است.

بیمار در صورت نیاز می تواند از ابزارهای پیشرفته برای تصمیم گیری درباره محل قرار گرفتن پروتز استفاده کند. بافت توربینت بینی یک بافت منحصر به فرد و غیر قابل جایگزینی است. به هر حال، استفاده از مواد جدید برای پروتز این بخش از بدن می تواند به کاهش علائم ایجاد شده در این حالت کمک موثر نماید. در این حالت پروتز، زیر مخاط تیغه بینی و یا دیواره کناری آن قرار می گیرد و به این ترتیب می تواند جریان هوای عادی بینی را بازیابی کند. در نتیجه این عمل جراحی، فرد می تواند جریان عادی هوای بینی خود را به دست آورد و علائم خشکی بینی از بین خواهد رفت.

در صورتی که فقط یک بخش محدود از توربینت بینی از بین رفته باشد، ساختار توربینت بینی را می توان با تزریق سیمترا (آلودرم مایع) بهبود بخشید. مزایای این روش جدید پروتز، پس زده نشدن ایمپلنت توسط بدن و نیز حفظ ظاهر و اندازه بینی در اکثر نقاط بینی در بلند مدت است.

کپی فقط با ذکر لینک و منبع بلامانع است.